Epopeja narodowa (inaczej epos narodowy) to bardzo specyficzny gatunek literacki. Jego specyfika polega na tym, że zwykle w danej kulturze (kulturze jednego narodu) występuje tylko jeden taki utwór. Jest to powieść, mit lub poemat tak istotny dla danej społeczności, że nie może mieć sobie równych. Polską epopeją narodową jest niezaprzeczalnie Pan Tadeusz autorstwa naszego wieszcza narodowego – Adama Mickiewicza. Przyjrzyjmy się temu, jak ów wielki poemat wpisuje się w cechy gatunkowe epopei. Cechy epopei narodowejCechy epopei w Panu TadeuszuInwokacjaOpis przełomowego momentu w historii naroduŚwiat przedstawionyCechy epopei narodowejPrzypomnijmy sobie na początek, czym powinno charakteryzować się dzieło, by mogło pretendować do miana epopei narodowej. Przede wszystkim jest to utwór epicki, chociaż w przeważającej większości przypadków spisany jest w formie wierszowanej. Nie może on gatunkowo przynależeć do liryki, przy której najczęściej używa się wiersza, gdyż posiada złożony, wielowarstwowy świat przedstawiony, realistycznych bohaterów, akcję, itp. Ponadto epopeja nie może dotyczyć dowolnego tematu. Utwór taki powinien opowiadać o bardzo konkretnej zbiorowości (najczęściej grupie etnicznej lub narodzie). W dodatku musi opisywać pewien specyficzny moment z historii takiej zbiorowości, moment przełomowy, ważny z perspektywy dalszego jej wzorem eposu w naszym kręgu kulturowym są dzieła przypisywane Homerowi – Iliada i Odyseja. To właśnie te dzieła ukonstytuowały większość cech, które powinien posiadać „modelowy” epos. Jedną z takich cech jest obecność inwokacji, czyli początkowego fragmentu tekstu, który jest apostrofą autora do jakiejkolwiek instancji wyższej z prośbą o pomoc w stworzeniu dzieła, o natchnienie, itp. Całość eposu powinna stanowić kunsztowny przykład języka artystycznego najwyższej próby, być po prostu wybitnym dziełem literackim. Sprawdźmy, jak w te cechy wpisuje się utwór Mickiewicza. Cechy epopei w Panu TadeuszuInwokacjaNie trzeba daleko szukać, by sprawdzić, czy poemat Mickiewicza spełnia najbardziej podstawowy warunek bycie eposem narodowym. Większość Polaków zna słowa inwokacji od bardzo wczesnego dzieciństwa. Mickiewicz zwraca się w niej do Matki Boskiej Ostrobramskiej, która jest dla niego jednym z najważniejszych i najwyraźniejszych symboli narodowych. Tym istotniejszych, że w czasie zaborów tylko takie symbole potrafiły utrzymać przy polskości. Zwyczajowo przyjmuje się, że inwokacja w Panu Tadeuszu rozpoczyna się słowami „Litwo! Ojczyzno moja, ty jesteś jak zdrowie”, a kończy słowami „Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą”.Opis przełomowego momentu w historii naroduW przypadku tej cechy również nie można mieć większych wątpliwości co do tego czy jest ona spełniona w Panu Tadeuszu. Bezwzględnie tak. Dzieło Mickiewicza opowiada o narodzie polskim w momencie, kiedy kraj znajduje się pod zaborami. Jest to dopiero druga dekada po trzecim rozbiorze, romantyzm osiąga apogeum, wiara w powodzenie powstań narodowych jest niemal nie do podważenia. W dodatku jest to czas wielkich triumfów militarnych Napoleona, w którego wlepione są oczy całej Europy, a w którego postaci Polacy upatrują szansy na odzyskanie wolności i suwerenności narodowej. Świat przedstawionyPan Tadeusz to bez wahania dzieło epickie. Jest to po prostu powieść spisana wierszem (charakterystycznym trzynastozgłoskowcem). Posiada wszystkie cechy epiki: realistyczny świat przedstawiony, który jest dodatkowo uprawdopodobniony tym, że Mickiewicz wspomina Litwę z czasów własnej młodości. Poemat jest wielowątkowy, posiada realistycznych bohaterów (zarówno bohatera zbiorowego jak i bohaterów partykularnych) oraz wielowątkową fabułę. Mamy tu do czynienia dodatkowo z wieloma opisami nie tylko litewskiej przyrody, lecz także obyczajów szlacheckich, zawodów, urzędów, potraw, ubrań czy nawet sprzętów domowych użytkowanych we dworze. Ta wielopłaszczyznowość świata przedstawionego czyni z Pana Tadeusza dzieło prawdziwie panoramiczne, czyli takie, na podstawie którego można poznać pełną perspektywę społeczeństwa żyjącego w danym miejscu i w konkretnym czasie.
Pan Tadeusz Adama Mickiewicza to jeden z najbardziej znanych przykładów zastosowania inwokacji w literaturze polskiej. Wiersz inwokacyjny „Litwo! Ojczyzno moja!” jest swoistą modlitwą do ojczyzny i przywołaniem dawnych tradycji. Inwokacja ta wprowadza czytelnika w nastrój narodowej dumy i przywiązania do kraju. Tekst piosenki Pan Tadeusz Litwo! Ojczyzno moja! Ty jesteś jak zdrowie, Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem! Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem, (Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu Iść za wrócone życie podziękować Bogu), Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono. Tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych; Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem; Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała, Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała, A wszystko przepasane jakby wstęgą, miedzą Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą. Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz - Inwokacja Tekst piosenki Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz - Inwokacja tekstowo Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz - Inwokacja Text Adam Mickiewicz - Pan Tadeusz - Inwokacja słowa Teledysk do piosenki Pan Tadeusz Pan Tadeusz Ulubioną piosenką?Zobacz więcej tekstów piosenek, które wykonuje Adam Mickiewicz Analiza frekwencyjna słów pojawiających się NaCoBeZu do lapbooka z lektury "Pan Tadeusz" (zadanie dla chętnych) Wykonaj lapbook, który graficznie będzie odwoływał się do treści lektury.Rola Inwokacji Inwokacja w „Panu Tadeuszu" pełni podobną funkcję jak w innych epopejach, a więc w patetycznym nastroju otwiera wielkie dzieło. Wiersze Adam Mickiewicz do B... Z... do DD do Laury do m do niemna dobranoc dzień dobry inwokacja król chory i lisy lis i kozioł mowię z sobą niepewność oda do młodości osieł i pies pchła i rabin pierwiosnek pieśń filaretów przyjaciele rezygnacja romantyczność rozmowa rozum i wiara świtezianka tchórz na wyborach trójka koni widzenie z petrarki żaby i ich króle zając i żaba żal rozrzutnika ziemia miejska żona uparta Inwokacja Litwo! Ojczyzno maja! Ty jesteś jak zdrowie, Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie, Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie" Panno święta, co Jasnej bronisz Częstochowy I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem! Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem, (Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu Iść za wrócone życie podziękować Bogu), Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono. Tymczasem przenoś moją duszę utęsknioną Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych, Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych; Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem, Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem; Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała, Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała, A wszystko przepasane jakby wstęgą, miedzą Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą. Pan Tadeusz posiada wiele cech zbliżających go do epopei homeryckiej: - zaczyna się od inwokacji nawiązującej do starożytnej tradycji wzywania muzy, aby pomogła w stworzeniu dzieła. Mickiewicz zwraca się do Litwy i do Panny Św. Ostrobramskiej. - akcja utworu rozgrywa się w ważnym dla narodu okresie dziejowym. Klasa 3 Klasa 4 Angielski I Wonder 3 I Wonder 4. Inwokacja (Pan Tadeusz) Sortowanie według grup. wg Bern. Klasa 7 Klasa 8. PAN TADEUSZ Odkryj karty. wg Martajoannaflor. Klasa 7 Klasa 8 Polski. Pan Tadeusz, wątki, postaci Sortowanie według grup. wg Zuzannakrótki. . 144 442 231 488 399 43 151 228